قانون مربوط به تشکیل دادگاه‌های سیار

ماده 1 - وزارت دادگستری میتواند برای رسیدگی بدعاوی مدنی و کیفری بین ساکنین هر محلی که از مرکز حوزه‌های قضایی دور است دادگاه سیار تشکیل دهد.
ماده 2 - صلاحیت دادگاه‌های سیار به شرح زیر است:
الف - در امور مدنی.
1 - دعاوی مذکور در فقرات یازده گانه ماده 13 قانون آیین دادرسی مدنی در صورتی که در مورد شق یک و دو و چهار ماده مزبور بهای خواسته شده‌بیش از یکصد هزار ریال نباشد.
2 - در صورت تراضی کتبی طرفین در رسیدگی بدعاوی مربوط باموال تا هر میزانی که باشد.
ب › در امور کیفری
رسیدگی بجرائم خلاف و جنحه.

ماده 3 - در دعاوی مدنی اقامه دعوی ممکن است شفاهی باشد و دادگاه با توجه باصول و قوانین موجد حق و قواعد مربوط بایرادات و مرور زمان باید تا ممکن است سعی کند اختلافات طرفین را از طریق سازش قطع و فصل نماید والا مبادرت به صدور حکم میکند حکم مزبور در صورتی که حضوری بوده و بهای خواسته بیش از ده هزار ریال نباشد قطعی و غیر قابل پژوهش و فرجام است و اگر غیابی باشد پس از رسیدگی مجدد حکم صادر‌قطعی و قابل اجرا خواهد بود و هر گاه خواسته بیش از ده هزار ریال باشد حکم صادر شده در دادگاه شهرستان حوزه محل صدور حکم قابل رسیدگی‌پژوهشی است
تبصره - حکم غیابی در مدت مقرر قانونی قابل اعتراض بوده و دادگاه محل تسلیم اعتراض را ذیل حکم معلوم خواهد کرد

ماده 4 - در امور کیفری هر گاه میزان حبس بیش از دو ماه و یا جزای نقدی بیش از پنجهزار ریال نباشد حکم صادر قطعی و غیر قابل شکایت خواهد بود و در صورتی که حکم حبس بیش از دو ماه و یا جزای نقدی بیش از پنجهزار ریال باشد حکم صادره در دادگاه استان محل وقوع دادگاه قابل پژوهش میباشد
ماده 5 - در امور کیفری چنانچه احتیاج بتحقیقاتی از مقامات و اشخاصی که در حوزه دادگاه سیار ساکن هستند پیدا شود دادگاه ممکن است باقتضاء مورد از نزدیکترین دادگاه بخش و یا دادسرا و یا مامورین شهربانی ژاندارمری انجام تحقیقات را خواستار گردیده و مقامات مزبور مکلفند در‌اسرع وقت دستور دادگاه سیار را انجام دهند
ماده 6 - دادرس دادگاه سیار بهر وسیله مطمئنی که ممکن باشد اشخاص را دعوت و احضار خواهد نمود به طوریکه برای دادرس علم حاصل شود که احضار شونده از دعوت دادگاه مطلع شده است.
ماده 7 - دادگاه سیار نباید در هر محل بیش از یکماه توقف کند در صورتی که رئیس دادگاه برای اتمام کارهای موجود در محل توقف بیشتری را‌لازم بداند میتواند علاوه بر مدت مقرر تا یکماه دیگر توقف نماید.
ماده 8 - دعاوی طرح شده در دادگاه سیار اعم از مدنی و کیفری هیچگونه هزینه دادرسی و هزینه دفتر و هزینه دیگری که برای رسیدگی و صدور‌حکم و اجرای آن در قوانین مقرر است تعلق نخواهد گرفت و هر گاه احتیاج بتهیه رونوشت گواهی شده اسناد مربوط بدعوی طرح شده پیدا شود دادرس دادگاه آن را گواهی خواهد کرد
ماده 9 - اجراء احکام مدنی به دستور دادرس دادگاه سیار به وسیله مامورین محل بدون تشریفات انجام می‌شود
ماده 10 - در امور مدنی کسانی که پس از تشکیل دادگاه سیار در محاکم صالحه اقامه دعوی نموده‌اند حق ندارند همان دعوی را در دادگاه سیار طرح نمایند مگر اینکه قبل از صدور حکم دعوی خود را مسترد دارند و همچنین کسانی که در دادگاه سیار طرح دعوی نموده‌اند حق ندارند همان دعوی را‌در دادگاه دیگر طرح نمایند و در امور کیفری مرجعی که قبلا مشغول رسیدگی بوده صلاحیت رسیدگی را خواهد داشت.
ماده 11 - دادرس دادگاه سیار باید از قضات مجربیکه سن آنها کمتر از 40 سال نباشد انتخاب شود.
وزارت دادگستری میتواند دادرس دادگاه را از‌بین کارمندان قضایی بازنشسته که دارای تجربه و واجد شرایط بوده و سن آنها از هفتاد سال متجاوز نباشد انتخاب نماید قضات مزبور فقط از حقوق بازنشستگی استفاده خواهند کرد و پس از خاتمه ماموریت کماکان بازنشسته خواهند بود.

ماده 12 - وزارت دادگستری بدادرسان دادگاه سیار در حدود مقررات فوق‌العاده روزانه به میزانی که به بازرسان اداره کل بازرسی تادیه میشود و‌همچنین بدادرسان مزبور و کارمندان اداری دادگاه سیار هزینه سفر و سایر مزایای قانونی را تادیه نموده و وسیله نقلیه متناسب در اختیار دادگاه میگذارد.
ماده 13 - وزارت دادگستری مامور اجرای این قانون است.
قانون فوق که مشتمل بر سیزده ماده و یک تبصره است پس از تصویب مجلس سنا در جلسه پنجشنبه بیست و سوم بهمن ماه یکهزار و سیصد و سی و هفت به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی - رضا حکمت
قانون بالا در جلسه 1337.9.12 به تصویب مجلس سنا رسیده است.